De verschillen tussen prenatale en postpartum zorg

Als je zwanger bent, word je goed in de gaten gehouden door de verloskundige of gynaecoloog. Je krijgt meerdere echo’s, afspraken en natuurlijk de uitgebreide 20 weken echo. Soms komt er een extra termijn –of groei echo bij, als de verloskundige of arts dat nodig vindt. Indien je niet medisch bent, krijg je gemiddeld 13 afspraken bij een zorgprofessional in de geboortezorg. Je krijgt daarnaast ook veel informatie mee over beweging, voeding (wat wel te eten en wat niet) en hoe je baby groeit in je buik. Als je verder op in de zwangerschap komt, wordt het volgen van de beweging van je kindje belangrijk. Als je bijvoorbeeld je kindje de hele dag nog niet hebt voelen bewegen, vraagt de verloskundige je meestal om even langs te komen en je aan te sluiten op de CTG om het hartje van je baby te monitoren. We kunnen denk ik wel zeggen dat de zorg tijdens de zwangerschap goed en uitgebreid geregeld is.

 

Groot contrast met het vierde trimester

Dit staat in schril contrast met hoe de postpartum zorg is. De meeste moeders krijgen na de bevalling twee afspraken bij de verloskundige of gynaecoloog en that’s it. Ik vind dat een groot contrast: 13 prenataal en 2 postnataal. Want, na de bevalling begint het eigenlijk pas. Dan is je kindje er en krijg je behalve kraamzorg, amper nog controles of begeleiding. Met name mama’s die voor het eerst moeder worden, lopen hier tegenaan. Zodra de kraamzorg de deur uit is voelen ze zich vaak alleen en vragen ze zichzelf af: en nu? Het voelt voor hen alsof ze dagelijks opnieuw het wiel uitvinden. Daarnaast vragen weinig mensen aan de moeder (of vader) hoe het met hem of haar gaat. De meeste aandacht gaat uit naar de baby. Ik vind dat de postnatale zorg beter moet. Mijns inziens zouden er meerdere post partum afspraken gepland moeten worden, waarin niet alleen de baby, maar ook de mama centraal staat.

 

Praat en vooral: luister naar de nieuwbakken moeders

Nieuwbakken mama’s lopen namelijk tegen allerlei dingen aan zoals onzekerheid, die enorme verantwoordelijkheid die 24/7 aanstaat, het slaapgebrek, angsten, sombere gedachten. En dit zijn dus niet de moeders die in een post partum depressie zitten. De gemiddelde nieuwbakken mama heeft veel te verwerken die eerste maanden. Hoe fijn zou het dan zijn, als er vanuit zorgprofessionals in de geboortezorg hier ook meer aandacht voor komt. Praat met de net bevallen moeders: hoe gaan de nachten, hoe ervaar je het om mama te zijn, wat vind je leuk en minder leuk aan het moederschap? Vraag door, luister met aandacht en empathie. Deze mama’s vinden het vaak heel moeilijk om te vertellen hoe het echt met hen gaat. Bijvoorbeeld, als ze het moederschap zwaar vinden, uit angst om veroordeeld te worden of dat anderen haar een slechte mama zullen vinden. Dus vertellen ze dit niet makkelijk uit zichzelf. Doorvragen is dus heel belangrijk, net als luisteren zonder oordeel. Ik zie dit heel veel in mijn praktijk. Moeders schamen zich vaak voor de dingen die ze denken en voelen. Dus houden ze het voor zich.

Sneeuwbaleffect

Als het negatieve zaadje eenmaal geplant is, gaat het vaak als een sneeuwbaleffect verder. Er komen sombere en soms angstige gedachten bij. De vermoeidheid kickt in, dus het relativeringsvermogen is het raam uit en veel moeders ervaren een opeenstapeling van zorgen, onzekerheden en soms onvrede over hun leven en het moederschap. Dat is volkomen begrijpelijk en hier moet meer aandacht voor komen. Je bent geen slechte moeder als je het moederschap niet alleen maar leuk vindt. Dat is heel normaal en mag er gewoon zijn. Het staat los van de liefde die je voelt voor je kindje. Dit kan gewoon naast elkaar bestaan en maak je geen ontaarde mama!

Ik wil het gesprek aangaan

Ik zou graag in gesprek gaan met zorgprofessionals zoals huisartsen, consultatiebureau medewerkers, verloskundigen, kraamverzorgsters en gynaecologen. Het is hard nodig, dat het postpartum beleid herzien en verbeterd wordt. De afgelopen jaren heb ik meermaals aan de bel getrokken bij bovenstaande beroepsgroepen en er werd vrijwel niet op gereageerd. Ik wijs niet met een beschuldigend vingertje. Ik wil echter wel dat er meer aandacht wordt besteed aan het mentale welbevinden van moeders en vaders in die eerste periode na de zwangerschap. Stel, een moeder zonder roze wolk die in mijn praktijk komt na acht maanden, doet er veel langer over om weer dat positieve pad op te komen, dan een moeder die acht weken geleden is bevallen. Het gezegde ‘voorkomen is beter dan genezen’ gaat hier echt op. Dus laten we de handen ineenslaan. Een (zorg)ketting is zo sterk als de zwakste schakel. Laten we die ketting super sterk maken met zijn allen en de post partum mentale zorg een flinke transformatie geven.

Herkenbaar?

Kan je je vinden in bovenstaande en wil je hier aan bijdragen als zorgprofessional of ben je een mama zonder roze wolk? Mail naar info@froufroubegeleiding.nl. Samen staan we sterk!