February 15, 2017
Weet wat je kunt verwachten van de kraamweek
baby's, bevalling, geen roze wolk, het moederschap, lifecoach moeders, mama's, nieuwbakken moeder, Postnatale depressie
Als het over de kraamtijd gaat, denk ik daar zelf met warme gevoelens aan terug. Ondanks mijn depressie, was het ook een fijne tijd dankzij mijn allerliefste man en onze fijne kraamverzorgster, en dankzij de lieve vrienden en familie die langskwamen. Als je niet op een roze wolk zit, is het soms moeilijk om van deze periode te genieten. Je wordt verscheurd door al die dubbele gevoelens. Enerzijds ben je superblij met de geboorte van je kindje. Anderzijds komt er zo ontzettend veel op je af, dat je niet weet waar je het zoeken moet. Je wilt zo graag genieten van je kindje, maar je weet niet goed hoe. Het begint bij accepteren dat de situatie is zoals die is. Je kunt op dit moment even niets anders doen dan je nu doet. Daarnaast is het heel belangrijk dat je in de kraamweek je grenzen aangeeft, maar hierover later meer.
Kraamzorg is een cadeau
De kraamzorg is een cadeau, als je een fijne verzorgster hebt tenminste. Ze nemen je een hoop werk uit handen. Zo verzorgen ze je kleintje, zodat jij bij kunt komen na de bevalling. Sommigen maken lekkere fruitsalades en zorgen ervoor dat naast de baby, jij dus ook gevoerd wordt. Want dat vergeten de meeste net bevallen moeders nog weleens. Sommige kraamverzorgsters poetsen je huis van top tot teen, maar dat hoeven ze niet te doen. Die van ons was geweldig en kookte soms zelfs voor ons! Een goede kraamverzorgster is echt een geschenk.
Maak foto’s waar jij als moeder, maar ook jullie als gezin met zijn allen op staan. Vaak denk je daar niet aan en maak je alleen foto’s van je newborn. Dus mijn tip hierbij is: geef je kraamzorg carte blanche met je camera en laat haar alles tussen de bedrijven door vastleggen. Die van ons vond dat dus episch! Die pakte steeds uit zichzelf de camera en fotografeerde werkelijk iedere poep en scheet en dus ook ons drieën. Superleuk! Later ben je hier heel blij mee, want op het moment suprême denk je daar echt niet aan in die eerste kraamweek. Dan sta je in de survival stand en ben je daar simpelweg niet mee bezig.
Sommigen treffen het echter niet zo met hun kraamverzorgster. Die moeten het doen met iemand die bij binnenkomst al meldt dat ze op tijd naar huis moet, omdat haar kind naar zwemles moet. Of die de hele dag op haar telefoon kijkt en je op een belerend toontje vertelt hoe je het allemaal dient te doen. Als het niet klikt, bel dan het hoofdkantoor op, vraag om een andere kraamverzorgster en vertel ze eerlijk waarom. Bij de intake heb je verteld wat je van de kraamhulp verwachtte. Ondanks deze goede voorbereidingen kun je er nog steeds tegenaan lopen dat je een kraamverzorgster treft met wie het niet klikt. Dus doe jezelf (en je gezin) een plezier en vraag om een andere. Dat is niet gek. Het zou pas gek zijn als je een week met iemand opgescheept zit die je niet leuk vindt en je kraamtijd eerder bemoeilijkt dan vergemakkelijkt.
Als de babyblues maar niet ophouden
Je hebt er vast weleens over gelezen: de babyblues. De kraamtranen, die onvermijdelijk volgen op dag drie in de kraamweek en blijven tot dag vijf. Je bent net bevallen en door het slaapgebrek en de rondrazende hormonen, kun je niets anders dan huilen. Dit overkomt het overgrote deel van de net bevallen mama’s. Bij de meeste van deze vrouwen houdt deze babyblues niet langer dan een paar dagen aan. Bij de moeders met een postnatale depressie wel. Die huilen niet alleen gedurende deze dagen, maar zij huilen op alle dagen, vaak de hele dag door. Zo vertelde een cliënt van mij dat ze zich vaak terugtrok, om even te huilen. Ze wilde haar man of het kraambezoek niet overstuur maken, dus verstopte ze zich en ging ze een flink potje zitten huilen. Dit luchtte niet op, ze voelde zich daarna even slecht, zo niet slechter. Het schuldgevoel en de schaamte overvielen haar en ze vroeg zich af of ze de enige moeder was, die zich na de bevalling zo voelde. Het antwoord is nee. Je bent niet de enige. Sterker nog, een op de drie moeders heeft deze klachten. Alleen niet iedere vrouw doet hier iets mee. Mijn advies is: kaart het aan bij je kraamverzorgster of je huisarts en laat hen het van je overnemen. Je hoeft dit niet alleen te doen, liever helemaal niet zelfs.
Accepteer hulp als het aangeboden wordt
De eerste tip die ik moeders kan geven met betrekking tot de kraamweek: zeg overal ja op! Het maakt niet uit wat het bezoek je aanbiedt, zeg gewoon volmondig JA! Als je vriendinnen bijvoorbeeld vragen of ze het vuilnis even buiten moeten zetten of even een doekje over het toilet moeten halen, zeg dan: ‘Ja, graag!’ Natuurlijk, je zult je bezwaard voelen of zelfs het gevoel hebben dat het niet nodig is. Maar dat is het wel en dus antwoord je gewoon met ja. Omdat je zelf ook geen tijd of energie overhebt voor zulke dingen. Ook als ze vragen of ze iets mee moeten nemen, maak daar dan gebruik van. Soms is het een pak maandverband, een extra vestje voor de kleine of een boodschap uit de supermarkt. Maar het ultieme ‘kraamcadeau’ vond ikzelf een bakje eten, dat iemand meenam. Zelf koken is tijdens je kraamweek niet bepaald je eerste prioriteit. Hoe gek dit ook mag klinken, want eten is een eerste levensbehoefte. Je wordt die weken zo geleefd, dat je pardoes vergeet, dat je normaal maaltijden kookte en die dan ook nog eens opat. Veel moeders vergeten überhaupt te eten in deze drukke periode. Sommige moeders staan halverwege de dag ineens te trillen van de honger. Omdat ze de hele dag nog niet gegeten hebben! Dus als je moeder belt om te vragen of ze nog iets voor je mee kan nemen naar het kraambezoekje, zeg je: ‘Ja! Graag een bakje eten! Maakt niet uit wat je maakt, we zijn overal blij mee.’ De liefde van de mens gaat door de maag. In Canada koken de buren of vrienden omstebeurt voor de versgebakken ouders. Die krijgen elke dag een warme maaltijd voorgeschoteld! Wat heerlijk! Van mij zou dit in Nederland ook zo geïmplementeerd mogen worden!
Stel een (tijds)limiet aan je kraambezoek
Als familie, vrienden of kennissen langs willen komen, is dat hartstikke gezellig. Iedereen wil jullie baby zien, over zijn of haar bolletje aaien, knuffels geven. Daarnaast willen ze alles horen over jou, hoe je de bevalling hebt ervaren, hoe het nu met je gaat. Dat is heel erg lief bedoeld. Waak er alleen voor dat je bezoek niet te lang blijft zitten. Sommige mensen don’t get the message. Echt niet. Die snappen niet dat je na een uur zitten op je pijnlijke vagine, er wel klaar mee bent. Dat je niks liever wilt, dan terug naar je bed. Dus bonjour ze er na een uurtje gewoon uit en biedt ze vooral geen avondeten aan. Want dat is hartstikke lief van je, maar echt niet nodig. Sommigen snappen de etiquette rondom de kraamtijd nog niet helemaal en die zeggen dan nog ja ook. Niet aanbieden, gewoon een kopje koffie of thee met beschuit met muisjes of iets anders lekkers erbij en dan na een uurtje zwaaien jullie de hele bups zo, hop hop, weer uit. Ook adviseer ik net bevallen moeders, om niet hele hordes tegelijk bij je thuis uit te nodigen. Dat is allereerst supervermoeiend en ten tweede pikt je kindje alle geuren op van al die verschillende mensen en dit kan stressvol en verwarrend werken op je baby. Dit heb ik geleerd van mijn eigen kraamverzorgster toentertijd.
Spontaan bezoek
Sommige mensen uit je vrienden- en kennissenkring snappen nog niet dat het niet helemaal de bedoeling is om meteen te vragen wanneer ze mogen langskomen als je kleintje geboren is. Uit hun enthousiasme en liefde voor jullie, staan ze te springen om jullie en vooral jullie baby te mogen bewonderen! Alleen, het is voor jou, de mama die net een wereldprestatie heeft geleverd, nogal wat veel van het goede als Jan en alleman ineens zomaar op de stoep staan. Misschien zit je net te voeden, of worden je hechtingen daar beneden net gecontroleerd. Dan schrik je je kapot als die deurbel ineens gaat of als er mensen binnenkomen. Ik vind dat iedereen gewoon even moet wachten tot jij zelf aangeeft er klaar voor te zijn of zich aan de bezoektijden houdt die op het geboortekaartje staan. Er is niks mis mee om het eerlijk te zeggen als dit bezoek ongelegen komt. Als je niks zegt en de boot afhoudt, worden ze uiteindelijk toch een beetje kribbig, is mijn ervaring. Dus hoe opener jij bent over je wensen met betrekking tot bezoekjes, hoe beter. Je echte vrienden en vriendinnen zullen dit echt begrijpen.
Ik hoor in de praktijk regelmatig verhalen van moeders dat mensen zonder even te bellen of appen, ineens voor de deur staan. Hoe ontzettend lief dit ook bedoeld is, deze moeders zitten daar gewoon echt niet op te wachten. De lichamelijke ongemakken spelen een grote rol, dus zitten is nagenoeg onmogelijk. Tel daar een naderende grijze wolk bij op en je hebt letterlijk en figuurlijk een scenario, dat echt om te huilen is. Nieuwbakken moeders weten vaak ook niet zo goed hoe ze moeten reageren op onverwacht bezoek. Zo gezellig als ze dat hiervoor altijd vonden, zo vervelend vinden deze net bevallen mama’s het nu als er onaangekondigd bezoek voor de deur staat. De meeste moeders willen gewoon dat het bezoek langskomt op een door hen uitgekozen dag en tijdstip. Dat klinkt misschien cru en onaardig, maar zo werkt dit nou eenmaal zo net na de bevalling. Een uitzondering daargelaten natuurlijk. Sommige moeders staan de dag erna alweer voor een heel gezelschap de gastvrouw te spelen. Die zullen zich hier wellicht niet in herkennen. Voor alle andere moeders die dit wel herkennen: lees nog even door.
Het gaat in sommige ogen misschien wat ver, maar ik ben van mening dat als je geen zin hebt in onverwacht bezoek, je dit op de geboortekaart moet zetten. Zoals ik net al aangaf, begrijpen sommige mensen de kraametiquette nog niet en die moet je een handje de goede richting op helpen. Dus zet desnoods op het kaartje dat bezoek op gezette tijden van harte welkom is. Bijvoorbeeld elke ochtend tussen 10.00 en 11.00 uur of ’s middags tussen 15.00 en 16.00 uur. Dan weet je zelf waar je aan toe bent en je bezoek ook.
Andere kinderen mee naar het kraambezoek
Een andere vraag die ik vaak gesteld krijg, is: kunnen stellen die al kinderen hebben, deze meenemen naar het kraambezoek? In mijn ogen kan dit prima. Alleen moet je van tevoren goed met elkaar afspreken, hoelang je blijft en wat je doet als een van je kinderen bijvoorbeeld gaat huilen, dreinen of schreeuwen. Want een nieuwbakken moeder kan niet zoveel prikkels aan en een paar rondrennende peuters of ruziemakende kinderen, kan ze er echt niet bij hebben. Dus als dit onverhoopt mocht gebeuren, zeg je: ‘We gaan weer, tot snel!’ De net bevallen moeder zal je dankbaar zijn en jij en je kindje(s) hebben toch even de nieuwe baby kunnen bewonderen: win-win.
Tips voor het kraambezoek
Als je op kraambezoek bent bij je vriendin en je ziet dat ze omvalt van de slaap, grijp dan in en zeg: ‘Ik zie dat je moe bent, we gaan gauw. Ik zie je binnenkort wel weer.’ Of als de buurvrouw van tevoren luid en duidelijk aangaf, dat je echt nog een uur kon blijven, maar je ziet haar steeds naar de klok kijken, sta dan op en pak je jas. Het lijkt onzin, maar het is echt nodig om dit te vermelden. Sommige mensen snappen of zien deze hints niet en blijven onverstoorbaar verder kletsen. Terwijl de kersverse ouders eigenlijk niks liever willen dan in bed liggen en bijkomen van wat ze allemaal hebben meegemaakt.
Uiteraard zijn er ook stellen die dit allemaal niet nodig hebben. Omdat ze enerzijds zelf heel goed hun grenzen aan kunnen geven. Anderzijds, omdat ze juist niks liever willen dan de hele dag bezoek om hen heen. Dat is helemaal goed. Iedereen beleeft deze kraamweek anders en iedereen heeft een eigen aanpak of manier van doen.
Ja, dit klinkt voor mensen zonder kinderen vast heel gek en misschien zelfs wel onaardig. Dat begrijp ik. Houd in ogenschouw wat voor de kersverse ouders het beste is. Als deze er echt op staan, dat het bezoek de hele dag blijft en mee-eet: even goede vrienden! Dat is uiteraard aan jullie en niet aan mij, om dit te dicteren. Wat mijn ervaring is, is dat moeders vaak na een halfuur al bekaf zijn en weer willen rusten en ik baseer mijn advies op hen.